Sprawozdanie z „Dnia Działkowca 2019” odbytego 27 lipca 2019 r. w letniej świetlicy Rodzinnego Ogrodu Działkowego im. Powstańców Wielkopolskich w Koźminie Wlkp. Tegoroczne obchody Dnia Działkowca połączone zostały z dwoma wydarzeniami:
1. Jubileuszem 195-lecia powstania Ogrodu
2. Podpisaniem aktu erekcyjnego pod budowę nowego „Domu Działkowca”

Zebranie rozpoczął Prezes Mirosław Witkowski zapraszając do wysłuchania hymnu działkowców „Zielona Rzeczpospolita” oraz chwilą ciszy uczczono pamięć zmarłych działkowców. Po jego wysłuchaniu Prezes powitał zebranych a wśród nich gości
w osobach:
Łukasz Mikołajczyk – senator RP – przedstawiciel kancelarii Premiera RP
Jarosław Kubiak – Radny Powiatu Krotoszyńskiego Społeczny Asystent Senatora
Jerzy Wdowczyk – Prezes OZ PZD w Kaliszu
Jarosław Ratajczak – z-ca Burmistrza Miasta i Gminy Koźmin Wlkp.
Justyn Zaradniak – Przewodniczący Rady Miejskiej w Koźminie Wlkp.
Michał Pietrowski – Kustosz Muzeum Ziemi Koźmińskiej
Mariusz Błaszczyk – Naczelnik OSP Koźmin Wlkp.
Szymon Sikora – członek zarządu OSP Koźmin Wlkp.
Jan Grzesiek – Prezes Banku Spółdzielczego w Jarocinie, Radny Sejmiku Wielkopolskiego
Jacek Zawodny – Dyrektor SP nr 1 im. Strajku Dzieci Koźmińskich 1906/07, Radny Powiatu Krotoszyńskiego
Karolina Tomczak – Zmyślona – Z-ca dyrektora Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Marcińca
oraz Redakcję „Echo Koźmina” i „Rzeczy Krotoszyńskiej”, „Gazety Krotoszyskiej”
Odczytano przesłane życzenia : Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego i Szkoły Podstawowej nr 3 im. Kornela Makuszyńskiego.
Po powitaniu i powołaniu prezydium uroczystości, Prezes w krótkiej informacji przedstawił historię ogrodu. Pierwsza wzmianka dotycząca ogrodów działkowych
w Koźminie zawarta jest w dokumencie wydanym przez Andrzeja Górkę na zamku koźmińskim 7 listopada 1575 r. Mieszczanie otrzymali ogrody, za które płacili roczny czynsz. Przywilej ten zatwierdzany był przez kolejnych właścicieli miasta. 195 letnią historię ogrodu otwiera dokument znaleziony w Państwowym Archiwum w Kaliszu w dniu 3 kwietnia 1995 r. jako wynik poszukiwań kronikarza ROD Stefana Kaźmierczaka
i dyrektora Muzeum w Kaliszu panią dr Mirosławę Lisiecką. Nosi on nazwę: ” Acta wymiaru ogrodów na błoniu leżących, zrobionych w r. 1824 dnia 14 czerwca”. Dokument zawiera położenie ogrodu, nazwisko i imię właściciela z wielkością działki. Na podstawie spisu działki otrzymały 233 osoby. Położenie ogrodu znajduje się w tym samym miejscu co obecnie. W kolejności wymieniane są zostają dokumenty z lat 1840, 1841, 1842, 1854, 1870, które świadczą o ciągłości działalności ogrodu. Po uzyskaniu niepodległości w 1918 r. nadzór nad działkami obejmuje miasto. Na posiedzeniach Rady Miejskiej w 1921 i 1927 oraz 1936 omawiano przyznawanie działek, które otrzymało 259 osób. Dokonany podział w 1936 r. przetrwał do dziś. W ostatnim podziale zalecono sadzić warzywa i kwiaty, a na każdej działce posadzono 2 krzaki agrestu i porzeczek oraz 2 drzewka owocowe. Inicjatorem zmian był burmistrz Koźmina Janusz Podlewski. W czasie okupacji użytkownikami działek byli Polacy, których często kontrolowali Niemcy. Kolejne informacje pochodzą z posiedzenia Zarządu Miasta z dnia 29 maja 1946 roku, gdzie ustalono czynsz dzierżawny od działki w wys. 1/5 funta żyta od m2 wg ceny na giełdzie poznańskiej. Ogród jest w strukturze Okręgowego Związku Towarzystw Ogrodów i Osiedli Działkowych woj. poznańskiego i nosił nazwę „Towarzystwo Ogrodów Działkowcy
w Koźminie”. Ważnym wydarzeniem z życia ogrodu była data 9 września 1958 r. – ogród otrzymał nazwę „Powstańców Wielkopolskich”. Mając uznaną datę powstania ogrodu zorganizowano uroczystości jubileuszowe: 1997 – 173 lecie, 1999 -175 lecie, 2004 – 180-lecie połączone z Ogólnopolskim Dniem Działkowca w Koźminie Wlkp. 2014 – 193 lecie połączone z krajową uroczystością jubileuszową 120–lecia ruchu ogrodnictwa działkowego na ziemiach polskich, która odbyła się w najstarszym w Polsce i Europie ROD im. Powstańców Wielkopolskich w Koźminie Wlkp. W kolejności złożył podziękowania władzom Samorządowym Miasta i Gminy Koźmin Wlkp. i Burmistrzowi Maciejowi Bratborskiemu, członkom byłych władz ogrodu, Stefanowi Kaźmierczakowi za udokumentowanie historii oraz za założenie i prowadzenie kroniki, Michałowi Pietrowskiemu – Kustoszowi Muzeum Ziemi Koźmińskiej za przeprowadzenie kurendy archiwalnej znalezionych dokumentów z potwierdzeniem ich prawdziwości. Eugeniuszowi Kondrackiemu i Krajowej Radzie za zorganizowanie w naszym ogrodzie w 2017 r. „Krajowych obchodów inaugurujących 120-lecie ruchu ogrodnictwa działkowego na ziemiach polskich” z historią najstarszego w Polsce i Europie Koźmińskiego Ogrodu. Zakończył informacją – ogród posiada powierzchnię 15 ha, 348 działek i 468 członków działa w strukturze Polskiego Związku Działkowców. W 2024 r. w rocznicę 200 lat powstania ogrodu planujemy oddać do użytku „Dom Działkowca”. Dzisiaj zostanie podpisany akt erekcyjny jego budowy.
Tradycyjnie w Dniu Działkowca Zarząd ROD wręcza zasłużonym działkowcom odznaki
i dyplomy. Prezes Mirosław Witkowski w towarzystwie z-cy Prezesa Stanisława Wojciechowskiego i Prezesa OZ PZD w Kaliszu Jerzego Wdowczyka wręczyli odznaki
„Za Zasługi dla ROD”, które otrzymali:
1. Kliciński Czesław
2. Jan Jóźwiak
3. Bogdan Tomajer
4. Sławomira Kałowa
5. Piotr Skowroński
Dyplomy za najładniejszą działkę otrzymali:
1. Adamski Zygmunt dz. 144 a
2. Kukiełczyński Adam dz. 213
3. Adamiak Irena dz. 252
4. Frąszczak Jolanta dz. 178
5. Jankowska Bożena dz. 130
6. Skrzypek Andrzej dz. 73
7. Półrolniczak Ewa dz. 55
8. Niedziela Jarosław i Ewa dz. 25

Przyznano też dyplomy za prace społeczne na rzecz Ogrodu, które otrzymali:
1. Sławomira Kałowa
2. Zygmunt Wojciechowski
3. Barbara Kuśnierczak
4. Urszula i Paweł Duszyńscy
5. Jan Garliński
6. Krystyna Kaźmierczak
Po zakończeniu wręczeń i wyróżnień Prezes Mirosław Witkowski zaprosił gości do podpisania aktu erekcyjnego pod budowę „Domu Działkowca”, a chętni działkowcy mogą to również uczynić w letniej świetlicy, gdzie dyżur pełni kronikarz Honorowy Stefan Kaźmierczak. , dokument przechowany zostanie w biurze ogrodu a wmurowany zostanie podczas stawiania fundamentów. Wpisy gości pilotował Piotr Skowroński. Następnie głos zabrali przybyli goście:
Jerzy Wdowczyk – Prezes OZ PZD w Kaliszu wspomniał o wielkich uroczystościach , które organizowane były w Koźminie – Krajowe Dni Działkowca w 2004 r. połączone ze 180-leciem Ogrodu i 2017 r. w którym z okazji 193-lecia ogrodu odbyła się ogólnopolska inauguracja 120 lecia ogrodnictwa działkowego na ziemiach polskich. Zapewniał, że uczestnicząc w obradach Krajowej Rady i Przewodniczących Sejmików zawsze propaguje historię koźmińskiego ogrodu najstarszego w Polsce i Europie. Pogratulował działkowcom za otrzymane wyróżnienia, szczególnie za odznaki „Za Zasługi dla Rodzinnego Ogrodu Działkowego”, które od 2 lat może przyznawać Zarząd Ogrodu. Przekazał podziękowania Zarządowi ROD, Burmistrzowi Maciejowi Bratborskiemu i Przewodniczącemu Rady Miejskiej Justynowi Zaradniakowi za wspólną organizację ogólnopolskich uroczystości
w Koźminie Wlkp. Gratulował planowanej budowy na 200-lecie Ogrodu zapewniając o wsparciu organizacyjny i finansowym przez OZ PZD w Kaliszu. Poinformował, że upoważniony został również przez Prezesa PZD Eugeniusza Kondrackiego do złożenia Koźmińskiemu Ogrodowi Jubileuszowych życzeń. Wręczył Prezesowi M. Witkowskiemu dyplom za wkład pracy i w organizację ogólnopolskich imprez w Koźminie Wlkp. a Ogród otrzymał okolicznościowy dyplom i kryształowy puchar oraz kosiarkę spalinową
z napędem własnym.
Łukasz Mikołajczyk – senator RP odczytał list od Premiera RP Mateusza Morawieckiego skierowany do uczestników uroczystych obchodów 195-lecia powstania Rodzinnego Ogrodu Działkowego. Pan Premier podziękował za zaproszenie, podziwia 195 letnią historię najstarszą w Polsce i Europie , uznanie dla inicjatywy budowy Domu Działkowca. Życzy wszelkiej pomyślności oraz energii w realizacji planów pomnażających wspólne dobro. „Wszystkim uczestnikom tego wydarzenia pragnę przekazać serdeczne pozdrowienia i zapewnienie o mojej pamięci”. Ze swej strony p. Senator przekazał pozdrowienia, wszystkim działkowcom, Zarządowi realizacji budowy „Domu Działkowca”. Zarząd może liczyć na jego wsparcie w realizacji tej inwestycji. Jako Senator stara się służyć mieszkańcom. Zawsze z ludźmi i dla ludzi. Odwiedził również wystawę kronik i zainteresowaniem obejrzał dokumenty, a szczególnie z 1824 r, który otwiera 195 letnią historię naszego ogrodu. Działkowcy mieli okazję rozmowy z Senatorem, który przekazał im swoją broszurę z działalności z latach 2015-2019. Zarządowi przekazał senatorskie informacje z działalności i płytę CD z patriotycznymi pieśniami – „ Hej Orle Biały”. Jan Grzesiek – Prezes Banku Spółdzielczego w Jarocinie – odczytał list gratulacyjny: Bank wspiera działalność organizacji działających na terenie miasta, również ogrodu działkowego miejsca uprawy, relaksu i więzi towarzyskich , oraz kontaktu z przyrodą. Życzył działkowcom wszelkiej pomyślności, dalszego rozwoju ogrodu i na 200-lecie otwarcia Domu Działkowca. Jako Radny Sejmiku Wielkopolskiego wspierał będzie Zarząd ROD w budowie Domu Działkowca. Jarosław Ratajczak – z-ca Burmistrza Koźmina Wlkp. W Imieniu własnym, Burmistrza Macieja Bratborskiego i Przewodniczącego Rady Miejskiej Justyna Zaradniaka – wyraził podziw dla pasji jaką prezentują Koźmińscy Działkowcy w pielęgnowaniu swych działek. Poinformował, że koźmiński samorząd wspomaga budowę Domu Działkowca i przekazał już pierwszą cześć dotacji, a kolejne będą w następnych latach. Życzył działkowcom dalszego świętowania „Dnia Działkowca” i przekazał Zarządowi okolicznościowy grawerton.
Jacek Zawodny – Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 im. Strajku Dzieci Koźmińskich 1906/07 – odczytał list gratulacyjny na okoliczność uroczystości i zapewnił , że jako radny Powiatu Krotoszyńskiego będzie wspierał Zarząd ROD w sprawach organizacyjno –finansowych budowy Domu Działkowca. Mariusz Błaszczyk – Naczelnik Ochotniczej Straży Pożarnej w Koźminie Wlkp. wraz
z Szymonem Sikorą członkiem Zarządu OSP przekazali grawerton z okolicznościowym tekstem.
Karolina Tomczak – Zmyślona – z-ca Dyrektora Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Marcińca w Koźminie Wlkp.- odczytała z dyplomu okolicznościowe życzenia.
Michał Pietrowski – Kustosz Muzeum Ziemi Koźmińskiej – przekazał okolicznościowe życzenia. Poinformował, że ogród posiada swoją gablotę w Muzeum.
W uzupełnieniu informacji należy wspomnieć , że eksponaty do gabloty, przygotował
i opracował Kronikarz Honorowy ROD Stefan Kaźmierczak.
Odczytano przesłane życzenia od. P. Arlety Szkudlarek dyrektor Szkoły Podstawowej nr 3 im. Kornela Makuszyńskiego w Koźminie Wlkp.

Po uroczystości na ręce Prezesa Mirosława Witkowskiego wpłynął list od Pana Marka Kuchcińskiego Marszałka Sejmu RP. Pan Marszałek nie mogąc wziąć udziału w tym wydarzeniu tą drogą pozdrawia jego uczestników z okazji jubileuszu ogrodu i „Dnia Działkowca” oraz wmurowania kamienia węgielnego pod budowę Domu Działkowca.. Pisze o roli ogrodów działkowych, które są trwałym i cennym elementem polskiego krajobrazu. Z uznaniem wymienia wielopokoleniowy wysiłek koźmińskich działkowców, gdzie rozwijają swoje ogrodnicze pasje i spędzają czas w gronie najbliższych. Kończy życzeniami jak największej radości i satysfakcji z czasu spędzonego w swoich małych ogrodach oraz wielu niezapomnianych wrażeń z dzisiejszego spotkania. Po wystąpieniu gości Firma Państwa Gościniaków wykonała pamiątkową fotografię uczestników uroczystości Jubileuszu 195-lecia powstania ROD im. Powstańców Wielkopolskich. Podczas uroczystości uczestnicy mogli oglądać wystawę: baner z historią ogrodu w Polsce i Europie oraz obraz z uczestnikami Jubileuszu 190-lecia ogrodu. W letniej świetlicy zaprezentowano 5 tomów kroniki, album fotograficzny z uroczystości 180 lecia ogrodu połączone z Krajowymi Dniem Działkowca 2004 r., które odbyły się w Koźminie Wlkp. oraz Jubileuszu 190 lecia i księga pamiątkowa z wpisami gości i działkowców z uroczystości jubileuszowych 180 i 190 lecia Ogrodu. Dyżur pełnił Kronikarz Honorowy Stefan Kaźmierczak. Po wykonaniu pamiątkowej fotografii wydawano bony żywnościowe.
Następnie głos zabrał Prezes Mirosław Witkowski zapraszając do wspólnego świętowania przy grillu i muzyce zespołu TY i JA oraz oglądania kronik i wpisu do księgi pamiątkowej. Podziękowanie za przygotowanie i obsługę imprezy należą się członkom Zarządu, Komisji Rewizyjnej, wspierających ich działkowców i redakcji Kroniki. Personalnie wygląda to następująco:
Prezesi: Mirosław Witkowski, Stanisław Wojciechowski
Skarbnik – Sławomira Kałowa, Sekretarz – Piotr Skowroński
Komisja Rewizyjna: Przewodnicząca Klotylda Jaworowicz, Bogdan Tomajer, Jan Józwiak
Firma p. Konarczaka przygotowała grilla przy wydawaniu pomagały Sławomira Kałowa, Barbara Kuśnierczak.
Szczególne podziękowania należą się z-cy Prezesa – Stanisławowi Wojciechowskiemu za załatwienie przywozu i odwozu zestawów ławek, stołów i parasoli z Gminnego Zespołu Instytucji Kultury oraz nagłośnienia z Gminnego Ośrodka Sportu. Redakcja Kroniki przygotowała elementy dekoracyjne do albumu fotograficznego, księgi pamiątkowej, akt erekcyjny, włączyła się do pomocy przy wydawaniu bonów i obsługi gości, prezentowała kroniki na wystawie i wykonała zdjęcia z uroczystości. Smaczny placek przygotowały: Klotylda Jaworowicz, Sławomira Kałowa, Sabina Arendz, Irena Świdurska.
Opracował:
Kronikarz Honorowy – Stefan Kaźmierczak.
Współpraca Sekretarz Zarządu ROD – Piotr Skowroński.